H επιδημία σαλμονέλωσης από Ιταλική ρόκα που διανεμήθηκε σε 24 ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, αναλύθηκε στο ευρωπαϊκό περιοδικό eurosurveillance και αποκάλυψε για πρώτη φορά ότι εκτός από τα εκατοντάδες θύματα τροφικής δηλητηρίασης σημειώθηκε και ένα θάνατος. « Έως τις 18 Οκτωβρίου 2024, ένα άτομο (επιβεβαιωμένο κρούσμα) αναφέρθηκε ως νεκρό λόγω σαλμονέλωσης.» αναφέρει η μελέτη. Από τις συνεντεύξεις των ασθενών προέκυψε πως τα συμπτώματα εμφανίστηκαν 3 ημέρες μετά την κατανάλωση της σαλάτας ρόκα, ενώ πολλοί από αυτούς είχαν καταναλώσει τη σαλάτα σε καταστήματα εστίασης.
Στην Ελλάδα δεν υπήρξε επίσημη ενημέρωση, ωστόσο τον Οκτώβριο το Cibum έλαβε καταγγελία για τροφική δηλητηρίαση και νοσηλεία, μετά από την κατανάλωση μολυσμένης Ιταλικής ρόκας που πωλήθηκε από μεγάλο ελληνικό σουπερμάρκετ. Ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων Salmonella enterica ορότυπου Umbilo ( S. Umbilo), ήταν 200 μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2024, και η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 37 χρόνια. Εκτός από τη σαλάτα ρόκα και το Baby σπανάκι της ίδιας Ιταλικής εταιρείας, φαίνεται να ευθύνεται για αρκετές σαλμονελώσεις.
Αν και ο αριθμός των κρουσμάτων φάνηκε να μειώνεται, σύμφωνα με τους συγγραφείς εξακολουθούν να δηλώνονται τροφικές δηλητηριάσεις την στιγμή δημοσίευσης της έρευνας στις 14 Νοεμβρίου. Οι τροφογενείς επιδημίες που σχετίζονται με φρέσκα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των φυλλωδών πράσινων σαλατών, αποτελούν πρόκληση για τη δημόσια υγεία, επειδή αυτά τα τρόφιμα προωθούνται ευρέως ως μέρος μιας υγιεινής διατροφής και καταναλώνονται άψητα. Ο ορότυπος σαλμονέλας Umbilo είναι συνήθως σπάνιος, με 20 έως 32 κρούσματα ετησίως να καταγράφονται από το ECDC για την Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία 10 χρόνια. Με περίπου 200 κρούσματα μεταξύ τουλάχιστον εννέα ευρωπαϊκών χωρών, αυτό το ξέσπασμα είναι, το πρώτο που αναφέρθηκε με το S. Umbilo σε ανθρώπους.
Η μόλυνση των νωπών προϊόντων μπορεί να συμβεί σε διάφορα στάδια κατά μήκος της αλυσίδας παραγωγής τροφίμων, για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιείται ζωική κοπριά ως λίπασμα, μολυσμένο νερό για άρδευση ή για προπλύσιμο των προϊόντων. Η μόλυνση από ζώα στο χώρο παραγωγής, όπως οι σαύρες του αγρού, μπορεί επίσης να παίξει ρόλο. Μένει να διευκρινιστεί πώς μολύνθηκαν η ρόκα σαλάτα και το baby σπανάκι στο S .
Για το ξέσπασμα η Γερμανία η οποία είχε και τα περισσότερα θύματα ενημέρωσε τόσο την ευρωπαϊκή πύλη επιτήρησης μολυσματικών ασθενειών του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) όσο και το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης Αντίδρασης (EWRS) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στις 20 Σεπτεμβρίου 2024, η Αυστρία κοινοποίησε αυτές τις πληροφορίες μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ταχείας Προειδοποίησης για Τρόφιμα και Ζωοτροφές (RASFF) όπου φάνηκε ότι η Ιταλική ρόκα διανέμεται σε 24 χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Τα μέτρα των αρχών
Μετά από ειδοποίηση από την Αυστρία στις 20 Σεπτεμβρίου 2024 μέσω του RASFF, οι ιταλικές αρχές για την ασφάλεια των τροφίμων ανέλαβαν μέτρα για να σταματήσουν τη διανομή της σαλάτας ρόλα και όλων των προϊόντων που περιέχουν ρόκα σαλάτας από ορισμένους παραγωγούς στην περιοχή Α στην Ιταλία (σύμφωνα με δημοσιεύματα του Ιταλικού τύπου το εργοστάσιο παραγωγής Ρόκας βρίσκεται στο Gorlago, στην επαρχία του Μπέργκαμο και η εταιρεία είναι η OP Raggio di Sole Sac που παρήγαγε τη βιολογική ρόκα για την Orto Bellina Srl.) και διέταξαν ανάκληση σαλάτας ρόκα από αυτούς τους παραγωγούς από την αγορά. Στη Δανία, εκδόθηκε δελτίο τύπου για την ενημέρωση του ευρύτερου κοινού σχετικά με το ξέσπασμα και για την ενίσχυση των συστάσεων να πλένονται πάντα οι σαλάτες και τα λαχανικά πριν από την κατανάλωση. Η αυστριακή απάντηση στο ξέσπασμα περιελάμβανε ταχεία δράση από τους χονδρεμπόρους, οι οποίοι σταμάτησαν κάθε διανομή σαλάτας ρόκα από την εταιρεία Α και άλλαξαν ακόμη και προμηθευτές εντελώς.
Μέχρι να επιβεβαιωθούν τα θετικά εργαστηριακά αποτελέσματα, η εν λόγω παρτίδα δεν ήταν πλέον διαθέσιμη στην αγορά, ωστόσο οι καταναλωτές ενημερώθηκαν για τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τη μολυσμένη ρόκα. Στη Γερμανία, το RKI ενημέρωσε για το ξέσπασμα της επιδημίας στο Επιδημιολογικό του Δελτίο στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. Οι πληροφορίες μεταδόθηκαν από διάφορα μέσα ενημέρωσης.
Αυτό το ξέσπασμα χρησιμεύει ως υπενθύμιση ότι η σαλμονέλα μπορεί να εμφανιστεί σε φρέσκα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων φυλλωδών πράσινων σαλατών, που προορίζονται για κατανάλωση χωρίς να προηγηθεί μαγείρεμα. Είναι σημαντικό να ξεπλένουμε τη σαλάτα και τα χόρτα πριν τα φάμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο να νοσήσουμε. Ακόμη και αν η σαλάτα προέρχεται από έτοιμη συσκευασία/σακούλα. Μπορείτε να αφαιρέσετε έως και το 80% των βακτηρίων ξεπλένοντας τη σαλάτα και τα χόρτα. Χρειάζεται να ξεπλύνετε τη σαλάτα ακόμα και αν στη συσκευασία γράφει «Ξεπλυμένη και έτοιμη για χρήση».
