Ο Κωνσταντίνος Καβάφης είναι ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες ποιητές όλων των εποχών. Στην ομιλία του όταν δέχθηκε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ο Οδυσσέας Ελύτης ξεχώρισε δυο ποιητές που είναι οι δυο πόλοι της σφαίρας της ελληνικής ποίησης.
Ο ένας πόλος είναι ο Διονύσιος Σολωμός. Ο άλλος είναι ο Κωνσταντίνος Καβάφης. Ως η προσωποποίηση της λιτότητας και της εκφραστικής ακρίβειας.
Ο Καβάφης, που γεννήθηκε και πέθανε στις 29 Απριλίου, είχε πάθος για την ζωή και την ποίηση, ήταν ειλικρινής και ποτέ δεν περιαυτολογούσε. Έλεγε αυτό που ήθελε η αισθανόταν. Κάτι που είναι πολύ σημαντικό για έναν άνθρωπο, πόσο μάλλον για έναν ποιητή…
Κωνσταντίνος Καβάφης: 10 σπουδαία αποφθέγματα
-Ίσως το φως να ‘ναι μια νέα τυραννία. Ποιος ξέρει τι καινούργια πράγματα θα δείξει.
-Και τι άλλο είναι η τέχνη παρά λεπτομέρειες.
-Υπάρχουν Αλήθεια και Ψεύδος άραγε; Ή υπάρχει μόνον Νέον και Παλαιόν, και το Ψεύδος είναι απλώς το γήρας της αληθείας;
-Ας μάθουμε επιτέλους στους ανθρώπους να σκέφτονται…. και όχι τι να σκέφτονται.
-Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς: Μην την εξευτελίζεις, μες την πολλή συνάφεια του κόσμου, μες στες πολλές κινήσεις και ομιλίες.
-Ο κόλακας κι ο κόρακας έχουν το ίδιο χρώμα, ο ένας το ‘χει στην ψυχή κι ο άλλος εις το σώμα.
-Ο παντρεμένος ζει σαν σκύλος και πεθαίνει σαν άνθρωπος. Ο ανύπανδρος ζει σαν άνθρωπος και πεθαίνει σαν σκύλος.
-Να μικραίνουμε τα πράγματα είναι ασφάλεια.
-Στην πολιτική δεν υπάρχουν μόνιμες έχθρες και μόνιμες φιλίες.
-Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία.
Κωνσταντίνος Καβάφης: Τα έργα του.
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης ήταν το ένατο και τελευταίο παιδί του μεγαλέμπορου βαμβακιού Πέτρου-Ιωάννου Καβάφη, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Ο πατέρας του είχε ζήσει στην Αγγλία και ήταν κάτοχος βρετανικού διαβατηρίου.
Τα πρώτα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στη γενέτειρά του, στην αριστοκρατική οδό Σερίφ, μέσα σ’ ένα πλούσιο περιβάλλον με Γάλλο παιδαγωγό και Αγγλίδα τροφό. Με τον θάνατο του πατέρα του το 1870 αρχίζει η παρακμή της οικογένειάς του. Δύο χρόνια αργότερα, η μητέρα του Χαρίκλεια Καβάφη (το γένος Φωτιάδη) υποχρεώνεται να φύγει από την Αλεξάνδρεια και να μετακομίσει με τα παιδιά της, πρώτα στο Λονδίνο και μετά στο Λίβερπουλ.
Στα έξι χρόνια της διαμονής του στην Αγγλία ο νεαρός Κωνσταντίνος θα μάθει σε βάθος την Αγγλική γλώσσα και θα καλλιεργήσει την έμφυτη ροπή του προς τα Γράμματα. Το 1878 η οικογένειά του αντιμετωπίζει εκ νέου οικονομικά προβλήματα, εξαιτίας της Κρίσης του 1873 και επιστρέφει στην Αλεξάνδρεια. Ο δεκαπενταετής Κωνσταντίνος μελετά κατ’ οίκον και το 1881 συνεχίζει τις σπουδές του στο εμπορικό λύκειο Ο Ερμής, που ιδρύεται εκείνη τη χρονιά από τον Κωνσταντίνο Παπαζή.
Το 1891 θεωρείται σημαντική χρονιά για τον Καβάφη. Εκδίδει το πρώτο αξιόλογο ποίημά του (Κτίσται) και δημοσιεύει μερικά από τα σπουδαιότερα πεζά κείμενά του (Ολίγα περί στιχουργίας, Ο Σακεσπήρος περί της ζωής, Ο καθηγητής Βλάκη περί της νεοελληνικής και δύο κείμενα για τα Ελγίνεια).
Από το 1893 έως το τέλος του αιώνα γράφει μερικά από τα σημαντικότερα ποιήματά του, όπως τα: Κεριά (1893), Τείχη (1896), Περιμένοντας τους Βαρβάρους (1899). Το 1896 συνεργάζεται με την εφημερίδα Phere d’ Alexandrie.
Το 1911 θα γράψει το περίφημο ποίημά του Ιθάκη. Το 1914 γνωρίζεται με τον σπουδαίο Άγγλο μυθιστοριογράφο Έντουαρντ Μόργκαν Φόρστερ και συνδέεται μαζί του με φιλία. Πέντε χρόνια αργότερα, ο Φόρστερ θα συστήσει τον Καβάφη στο αγγλικό κοινό.
